Geachte Heer Jerroen en Heer Polleke,
de temperatuur in de ketel (binnenste van de kop) van een pijp kan behoorlijk oplopen, tot wel 400 graden Celcius (geen idee meer waar ik dat ooit heb gelezen)! In ieder geval komt door de hitte vocht uit de tabak vrij en het hout van de pijp (kop en steel) neemt een zekere hoeveelheid van dat vocht op.
Ideaal gesproken, zou dat vocht ook weer de kans moeten krijgen om te verdampen - vandaar dat de meesten een rustperiode voor de pijp aanhouden. Hoeveel vocht er door de pijp opgenomen wordt, hangt natuurlijk van een aantal factoren af: de vochtigheidsgraad van de tabak, het rooktempo, al of niet een pauze gedurende de rooksessie, etcetera.
Krijgt de pijp zo'n rustperiode niet dan is er een zeker risico dat het hout als het ware verzadigd raakt en daarom ook steeds minder vocht kan opnemen en waarschijnlijk steeds "natter" gaat roken. Dat is eigenlijk niet ideaal voor het gloeien van de tabak die daardoor wat makkelijker kan doven waardoor je dan weer de neiging krijgt om sneller te gaan roken. Zo kan de pijp dan nog heter worden, komt er nog meer vocht uit de tabak vrij en wordt de kans op het op de tong bijten van de tabak, groter. Het moge duidelijk zijn dat extreem hoge temperaturen natuurlijk ook voor de pijp zelf niet ideaal zijn.
Bovendien zal het (teveel aan) vocht een zekere mate van bacterie groei stimuleren en dat beïnvloedt beslist de smaakt en de geur (muzikanten met een blaasinstrument weten maar al te goed dat er, bij slecht onderhoud van hun instrument, makkelijk schimmels kunnen ontstaan op vochtige plekken!). Ooit had ik jarenlang een pijprokende collega die zijn pijpen vrijwel nooit schoon maakte. Die ging zelfs zover dat hij ook de filters er gewoon in liet zitten totdat de pijp onderhand verstopt raakte terwijl hij bovendien aromaten rookte. Dat veroorzaakt echt een heel onaangename, weeë geur en zal de pijp, jezelf en de tabak geen recht doen.
Natuurlijk zal een en ander bij de een wat sneller kunnen gebeuren dan bij de ander, dat spreekt vanzelf.
Ideaal (ik zeg dus niet: beslist noodzakelijk) is echter om bijvoorbeeld per rookbeurt per dag, minstens een pijp te reserveren zodat die dan weer minstens een etmaaltje kan drogen. Na het roken, laat je dan de pijp goed afkoelen, haal je hem uit elkaar, maak je hem schoon en laat hem dan (liefst "open") een dagje drogen. Het zeer grote voordeel daarvan is mijns inziens bovendien dat je pijpen dan veel en veel langer mee gaan!
Een ander verhaal wordt het bij de zogenaamde systeempijpen waar Deadlock het (terecht) ook al over had. Meestal hebben dat soort pijpen dan een houten kop en een roer (steel) van bijvoorbeeld metaal of nylon, waar je die kop op klemt of schroeft. Het vrijkomende vocht tijdens het roken, wordt hoofdzakelijk in de pan (waar de kop op zit) opgevangen en geabsorbeerd door bijvoorbeeld poreuze steentjes of een absorberend, katoenen ringetje, zoals dat bijvoorbeeld bij de Falcon pijpen mogelijk is.
Dat pannetje veeg je na het roken droog en schoon met een tissue of wat keukenpapier en in principe kun je dan de pijp gelijk weer opnieuw opsteken (ofschoon een extra, losse pijpenkop dan natuurlijk weer nóg idealer is).
Bijgaand wat afbeeldingen, zodat je ziet waar ik het over heb:
(Nording Keystone Pipe system - zie diverse, uitgebreide reviews hiervan, o.a. door mijzelf, elders op het forum)
(Falcon Pipe system; behalve de kop is alles van metaal (aluminium) - met nylon mondstuk - met de gedachte dat metaal makkelijk warmte opneemt én afgeeft. In combinatie met het opengewerkte roer is er dan voldoende koeling)
In Nederland kost zo'n Keystone Pipe nog niet de helft van een Falcon. In het algemeen kun je stellen dat de Keystone wat minder fraai oogt maar wel minstens zo goed werkt, zo niet beter.
Tenslotte is er dan ook nog de onvolprezen corn cob. Dat zijn pijpjes die van maïskolven gemaakt worden en daarom worden ze ook wel maïspijpjes genoemd. Hier op het forum zijn we het er wel zo ongeveer allemaal over eens dat je dan wel moet gaan voor de "cobs" van Missouri Meerschaum - zo heet de fabrikant.
Die cobs heb je in allerlei modellen en prijsklassen maar de eenvoudigste (type "Pride" en "Legend") kosten in de US rond een dollar of vier à vijf. Hier of in Duitsland moet je rekenen op ongeveer een tientje, tenzij je er een stuk of tien à twaalf ineens van koopt of bestelt.
De bovenste pijp in de bovenste foto is een "Legend" (bent = gebogen) en de onderste foto is een "Pride" (straight = recht).
Het gaat hierbij om, in principe, super eenvoudige pijpen die echter bijzonder goede rookeigenschappen hebben. Ze roken koel en nemen heel makkelijk vocht op (door de zeer ruwe en poreuze structuur van het materiaal). Zeker in het begin geven ze een heel licht zoete smaak aan de rook, vanwege het materiaal waarvan ze zijn gemaakt. De meeste van deze pijpjes zijn ook geschikt voor bijvoorbeeld papieren filtertjes van het merk Medico of Dr. Grabow. Ook die filtertjes zijn goedkoop. Uiteraard is hun levensduur enigszins beperkt - het materiaal is immers relatief zacht. Maar toch, als ze enigszins voorzichtig worden "ingerookt" (niet zo uitvoerig en uitgebreid als bij "gewone, bruyère pijpen) en niet altijd helemaal tot op de uiterste bodem, kunnen ze echt lang mee. De ervaringen, ook van mijzelf, lopen uiteen van pakweg minstens tussen de vijftig tot wel honderd keer of meer. Bovendien zijn ze ook nog te krijgen met een hardhouten bodem (= "plug") en dan gaan ze natuurlijk nog veel langer mee hoewel ze dan ook weer net iets duurder zijn.
Je vindt deze pijpen bijvoorbeeld bij "Aristocob" of "Missouri Meerschaum"; in de VS maar zeker ook hier op het forum, zijn ze bijzonder populair!
Tenslotte en concluderend, zou ik persoonlijk wel een advies kunnen geven.
Wanneer je meerdere pijpjes per dag rookt en niet te veel geld wilt uitgeven aan nieuwe pijpen, heb je een aantal mogelijkheden:
- kijk eens bij andere forumleden, met name bij de "opkalefateraars" zoals bijvoorbeeld annie69 en anderen: daar kun je vaak voor een habbekrats uitstekende pijpen krijgen, al of niet in (bijna) nieuwstaat. Bovendien weet je dan zeker dat je met betrouwbare mensen van doen hebt, hetgeen voor bijvoorbeeld Marktplaats beslist niet altijd het geval is;
- schaf een of meerdere corncobs aan: je zou kunnen checken of er forumleden zijn die er een of meer aan jou willen overdragen maar je zou ook kunnen vragen of er iemand is die van plan is om een bestelling van (o.a.) wat corncobs in de US te plaatsen. In dat geval kun je vragen of je mee mag doen en kunnen jullie de verzendkosten delen. Dat is eigenlijk het meest interessant omdat die pijpjes aldaar zo goedkoop zijn - in principe zou je dan voor een paar tientjes ettelijke cobs moeten kunnen scoren en daar kun je dan jaren mee vooruit;
- misschien zou je de aanschaf van een systeempijp kunnen overwegen, bijvoorbeeld een Falcon of een Nording Keystone, eventueel met een extra kop. Persoonlijk vind ik dan de Keystone pijp wat geschikter omdat die nog niet de helft kost van een Falcon (een nieuwe Falcon kost toch al gauw 60 tot 65 neuro's (in Engeland ongeveer de helft!) en een Keystone zou je in principe voor minder dan 30 neuro's op de kop moeten kunnen tikken) en die zijn vrijwel onverwoestbaar; bovendien werkt het systeem mijns inziens nog beter hoewel ze natuurlijk een heel stuk eenvoudiger zijn qua afwerking en uiterlijk, dat zou je dan eventueel voor lief moeten nemen.
Welnu, beste Heer Jerroen en Heer Polleke, ik hoop van harte dat ik jullie hiermee een beetje verder heb kunnen helpen. Hoe dan ook: veel rookplezier!
Met vriendelijke pijprokersgroet,
The Fonz